Là chủ xưởng, chắc chắn nhiều anh em đã từng thấy "lăn tăn" khi nhận một dự án từ Tổng thầu (Design-Build).

Câu hỏi lớn nhất là: "Mình làm quần quật, lo vật tư, nhân công, lắp đặt (COGS), nhận về 63% giá trị hợp đồng. 37% còn lại Tổng thầu giữ lại, có phải họ "ăn" của mình quá nhiều không? Mình có đang bị thiệt?"

Hôm nay, chúng ta sẽ bóc tách chính những con số của bạn để xem 37% đó thực sự đi đâu và vai trò của mỗi bên nằm ở đâu.

1. 🎯 Bóc tách 100% Doanh thu của Tổng thầu

Khi Tổng thầu nhận 100% doanh thu từ Chủ nhà, họ KHÔNG bỏ túi 37% và đưa 63% cho anh em. Ngay lập tức, họ phải dùng doanh thu đó để chi trả cho các chi phí trực tiếp (COGS) để hoàn thành dự án.

A. Giá vốn (COGS) – 72%

• Thi công & vật tư (Phần của Xưởng): 63%

  • Đây chính là 63% của anh em. Đây là phần lớn nhất, là "xương sống" của dự án.

• Thiết kế: 5%

  • Đây là tiền lương KTS, họa viên 3D, hồ sơ kỹ thuật. Tổng thầu phải trả khoản này để "ra" bản vẽ cho anh em sản xuất.

• Giám sát: 4%

  • Đây là tiền lương người giám sát chất lượng, tiến độ tại công trình. Họ phải trả khoản này để "đứng mũi chịu sào" với Chủ nhà và đảm bảo mọi thứ chạy đúng.

Như vậy, sau khi chi trả toàn bộ chi phí trực tiếp (bao gồm 63% của anh em), Tổng thầu chỉ còn lại Lợi nhuận gộp là 28% (100% - 72%).

2. 💡 Tổng thầu có "ăn" 28% Lợi nhuận gộp không?

Câu trả lời là KHÔNG.

28% này là lợi nhuận gộp, chưa phải là tiền bỏ túi. Họ còn phải dùng 28% này để nuôi bộ máy vận hành (OPEX) của họ. Nếu không có bộ máy này, thì ngay từ đầu đã không có dự án để gọi anh em làm.

B. Chi phí vận hành (OPEX) – 17%

• Admin (Kế toán & Quản lý): 7%

  • Tiền thuê văn phòng, trả lương kế toán, hành chính, quản lý chung...

• Sales: 6%

  • Hoa hồng, lương kinh doanh, tiền tiếp khách, đi lại... Đây là chi phí để mang dự án về.

• Marketing: 4%

  • Tiền quảng cáo, SEO, website, xây dựng thương hiệu... Đây là chi phí để khách hàng biết đến họ mà gọi.

3. 💰 Kết luận: Lợi nhuận thực của Tổng thầu

Sau khi lấy Doanh thu (100%), trừ đi Giá vốn (72%) và trừ tiếp Chi phí vận hành (17%), lợi nhuận ròng (trước thuế) của Tổng thầu là:

Lợi nhuận ròng = Lợi nhuận gộp (28%) – Chi phí vận hành (17%) = 11%

Như vậy, để có được 11% lợi nhuận, Tổng thầu đã phải "gánh" tổng cộng 26% chi phí (9% chi phí dự án khác + 17% chi phí vận hành) và toàn bộ rủi ro về đầu ra, đầu vào.

4. ⚖️ Vậy 63% là "Thiệt" hay "An toàn"?

Nhìn vào con số trên, anh em thấy rõ:

1. Tổng thầu không "ăn" 37%: Họ gánh 26% chi phí và rủi ro để đổi lấy 11% lợi nhuận (nếu mọi thứ suôn sẻ!).

2. Vai trò khác nhau: Họ gánh rủi ro tìm kiếm khách hàng và quản lý tổng thể. Anh em gánh rủi ro sản xuất và thi công.

3. 63% là con số hợp lý cho vai trò của một nhà thầu phụ (subcontractor) chuyên sâu, người không phải gánh các chi phí vận hành, marketing, sales.

"Ngã ba đường" cho Chủ xưởng

Bài toán này chỉ ra anh em có 2 lựa chọn rất rõ ràng để gia tăng lợi nhuận:

• Lựa chọn 1: Làm "Vua" trong 63% của mình. Tập trung tối đa vào sản xuất. Tối ưu chi phí xưởng (vật tư, nhân công, khấu hao) để tối đa hóa lợi nhuận trên 63% doanh thu đó. Trở thành xưởng "ruột", đối tác tin cậy của nhiều Tổng thầu. Đây là con đường an toàn, bền vững.

• Lựa chọn 2: "Nâng cấp" thành Tổng thầu để ăn 100% (và lời 11%). Nếu anh em tự tin về năng lực tổ chức, hãy sẵn sàng xây dựng bộ máy để "kiêm" thêm 5 món này:

  • Thiết kế (5%)

  • Giám sát (4%)

  • Admin (7%)

  • Sales (6%)

  • Marketing (4%)

  Nếu làm tốt, anh em sẽ giữ lại được 11% lợi nhuận cuối cùng. Nhưng phải sẵn sàng gánh vác toàn bộ 26% chi phí và rủi ro đi kèm.

Kết luận: Nhận 63% không phải là thiệt. Đó là sự phân công lao động và rủi ro. "Thiệt" hay không nằm ở chỗ anh em quản lý chi phí trong 63% của mình có tốt không, và anh em có chọn đúng con đường phát triển cho xưởng của mình không.